Osoby wywłaszczone na mocy decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) mają prawa do odwołania się. Mogą one dotyczyć decyzji o wywłaszczeniu oraz wysokości przyznanego odszkodowania. Jednak, aby Państwa odwołania były skuteczne, muszą Państwo zachować określone prawem terminy.
Spis treści:
Procedura ZRID – termin wydania decyzji
Właściciel wywłaszczanej nieruchomości jest informowany już na samym początku wszczęcia postępowania dotyczącego wydania decyzji ZRID. Organ, do którego wpłynął wniosek inwestora w tej sprawie, ma obowiązek przesłać stosowne zawiadomienie do właściciela nieruchomości. Sam organ – starosta bądź wojewoda – wydaje decyzję w ciągu 90 dni.
Z punktu widzenia właściciela nieruchomości ważne są dwie kwestie.
Pierwszą z nich jest fakt, że zawiadomienie wysyłane jest na adres widniejący tzw. katastrze nieruchomości. Dlatego tak istotne jest zaktualizowanie danych adresowych w ewidencji gruntów i budynków, jeśli adres tam widniejący nie odpowiada aktualnemu adresowi zamieszkania właściciela.
Tym bardziej, że nawet w przypadku nieotrzymania przez właściciela nieruchomości zawiadomienia o wszczęciu postępowania (ze względu na inny adres zamieszkania czy zameldowania) nie przysługuje mu prawo uchylenia się od negatywnych skutków ze względu na tzw. nieskuteczne doręczenie.
Wysłanie przez organ korespondencji na adres z katastru nieruchomości jest tożsame ze skutecznym zawiadomieniem właściciela nieruchomości objętych planowanym wywłaszczeniem.
Otrzymanie przez właściciela nieruchomości zawiadomienia o rozpoczętym postępowaniu daje mu również czas na gromadzenie dokumentacji, która może okazać się przydatna w momencie ubiegania się o wypłatę należnego odszkodowania.
Szczególnie w przypadkach, kiedy prawo własności do nieruchomości nie jest oczywiste (np. w przypadku trwającej sprawy spadkowej czy nieaktualnego wpisu do księgi wieczystej).
W ciągu tych 3 miesięcy, w trakcie których organ podejmuje decyzję o wydaniu zezwolenia, warto jest również pomyśleć o zleceniu kontr-operatu szacunkowego. Uchroni to Państwa od ewentualnego niekorzystnego wyliczenia odszkodowania za wywłaszczone mienie.
Termin na wydanie decyzji o wypłacie odszkodowania za wywłaszczenie
Wywłaszczenie na mocy decyzji ZRID daje prawo wywłaszczonym do otrzymania należnego odszkodowania. Decyzja o jego wysokości jest wydawana w ciągu 30 dni od dnia, w którym decyzja ZRID stała się ostateczna.
Jeśli sama decyzja ZRID otrzymała rygor natychmiastowej wykonalności, decyzja o przyznanym odszkodowaniu wydawana jest w terminie 60 dni, od daty jego nadania.
Termin na wniesienie odwołania
Państwo, jako osoby wywłaszczone, mogą złożyć odwołanie od:
• wywłaszczenia co do zasady;
• wysokości przyznanego odszkodowania.
W obu przypadkach odwołanie należy złożyć w ciągu 14 dni od skutecznego doręczenia decyzji. Warto jednak zwrócić uwagę, że w przypadku samej decyzji ZRID – oprócz korespondencji skierowanej na adres widniejący w katastrze nieruchomości – organ ją wydający informuje o niej w postaci publicznego obwieszczenia.
Dlatego też, jeśli właściciel nieruchomości nie otrzymał bezpośrednio zawiadomienia o decyzji (np. ze względu na nieaktualny adres), termin 14 dni liczony jest od upływu 14 dni od daty wydania publicznego obwieszczenia.
Zatem właściciel nieruchomości na złożenie odwołania w tym przypadku ma w sumie 28 dni od dnia pojawienia się obwieszczenia.
Skoro zatem są Państwo świadomi, że wobec Państwa nieruchomości wszczęto postępowanie, warto śledzić stronę internetową organu wydającego decyzję. Pozwoli to uniknąć sytuacji upływu terminu uprawniającego do złożenia odwołania.
Termin na wniesienie skargi
Jeśli mimo złożonego odwołania decyzja organu drugiej instancji nie będzie dla Państwa satysfakcjonująca, mają Państwo prawo do złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Taką skargę można złożyć w ciągu 30 dni od daty otrzymania decyzji odwoławczej.
Prawa w postępowaniu administracyjnym
Ważną kwestią dla osób wywłaszczanych jest również ich prawo do zapoznawania się i ustosunkowywania się do dowodów zgromadzonych w trakcie postępowania administracyjnego. O takiej możliwości powinien powiadomić organ prowadzący postępowanie. Co więcej, powinien dać stronie czas 7 dni na ewentualne skorzystanie z posiadanego prawa.
Jeśli w trakcie postępowania nie otrzymali Państwo takiego zawiadomienia lub ww. termin nie został zachowany, mają Państwo niepodważalny powód do odwołania.
