Budowa linii tramwajowej Gdańsk Południe–Wrzeszcz: kwestia wywłaszczeń

Rusza II etap przetargu na trasę tramwajową Gdańsk Południe–Wrzeszcz (GPW) z kluczowym, 280-metrowym tunelem pod ul. Wileńską. Projekt za ponad 800 mln zł (w tym 259 mln zł dotacji) obejmuje 3,75 km nowych torów i 7 przystanków, co ma skrócić czas przejazdu i odciążyć ulice. Realizacja inwestycji oznacza jednocześnie wywłaszczenia nieruchomości.

Drugi etap przetargu na budowę trasy tramwajowej Gdańsk Południe–Wrzeszcz: lista zainteresowanych

Gdańsk zamyka pierwszy etap przetargu i przechodzi do etapu ofertowego w projekcie trasy tramwajowej łączącej Gdańsk Południe z Wrzeszczem — jednej z największych inwestycji transportowych miasta. Zgłosiły się firmy: Torpol, Gülermak Polska, PORR, Strabag, Budimex, a także konsorcja firm z liderami: Roverpol, Aldesa, NDI, Intercor, Balzola, Unibep, Polimex Infrastruktura, ZUE, Mirbud.

Po weryfikacji wniosków miasto zaprosi wykonawców do złożenia ofert cenowych w II etapie. Po wyborze oferty i podpisaniu umowy roboty mają potrwać ok. 3 lata. Największe utrudnienia przewidywane są w rejonie budowy tunelu pod ul. Wileńską (prace w gęstej zabudowie i z istniejącymi sieciami podziemnymi). W trakcie prac należy się liczyć z czasowymi zmianami organizacji ruchu, etapowaniem robót i nocnymi zamknięciami wybranych odcinków dróg.

Wartość projektu przekracza 800 mln zł, z czego 259 mln zł pochodzi z programu FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko).

Tramwaj na Morenę (GPW): tunel, nowe torowiska i węzeł przesiadkowy

Najbardziej wymagającym elementem inwestycji będzie 280-metrowy tunel pod ul. Wileńską, wykonywany metodą wykopu otwartego. Tunel ma zapewnić bezkolizyjny przejazd tramwajów, bezpieczeństwo i krótszy czas podróży. Całość inwestycji obejmie:

• 3,75 km nowej linii tramwajowej oraz 0,6 km modernizacji istniejącej,
• 7 przystanków (w tym węzeł przesiadkowy autobus–tramwaj),
• 4,8 km tras rowerowych i 2,8 km przebudowanych dróg,
• zielone torowiska oraz nowoczesny tabor.

Trasa GPW zintegruje Piecki-Migowo (Morena) z Wrzeszczem, odciążając ruch samochodowy i skracając czas przejazdu w zależności od relacji nawet do ok. 12 minut. Bezkolizyjne rozwiązania na kluczowych skrzyżowaniach mają zapewnić stabilny czas przejazdu niezależnie od korków. Projekt przewiduje pełną dostępność komunikacyjną: przystanki z poziomem peronu równym podłodze tramwaju oraz infrastrukturę przyjazną osobom z niepełnosprawnościami, rodzicom z wózkami i seniorom.

Wywłaszczenia pod tramwaj na Morenę: dwie możliwe podstawy prawne

Skala inwestycji będzie wymagać pozyskania nowych gruntów (pod torowiska, przystanki, węzły, przebudowę ulic). W zależności od sposobu lokalizacji danego odcinka torowiska możliwe są dwie ścieżki prawne:

Gdy torowisko jest elementem pasa drogi (torowisko w jezdni/pasie drogowym) – stosuje się specustawę drogową. Decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej (ZRID) najczęściej nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności, co umożliwia szybkie wejście na teren inwestycji. Następnie w trybie administracyjnym, na podstawie wyceny rzeczoznawcy majątkowego, ustala się odszkodowanie za wywłaszczenie.

Gdy torowisko biegnie poza pasem drogowym (samodzielne torowisko) – możliwe jest zastosowanie specustawy kolejowej, na podstawie której wydawana jest decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Tutaj również przewidziano tryb szybkiej realizacji i odszkodowanie w decyzji administracyjnej.

W zależności od specustawy różny jest sposób wyceny (tzw. zasada korzyści przy „kolejowej” ścieżce vs. „mała zasada korzyści” w inwestycjach drogowych). Szczegóły na temat ustalania odszkodowań, nieprzekraczalnych terminów administracyjnych i możliwych do uzyskania bonusów finansowych opisujemy w artykule:

• Wywłaszczenia gruntów pod budowę linii tramwajowych

Temat jest złożony, a w wycenach często zdarzają się błędy — warto więc rozważyć konsultację prawną. Skorzystanie z usług specjalisty jeszcze przed sporządzeniem operatu szacunkowego (dokumentu z wyceną) pozwala zminimalizować ryzyko dla właścicieli i uzyskać wyższe odszkodowanie za wywłaszczenie.