Wywłaszczenia pod KDP na Podkarpaciu – co oznacza wniosek o decyzję środowiskową dla odcinka Łętownia-Rzeszów?

Centralny Port Komunikacyjny (CPK) złożył w sierpniu 2025 r. wniosek o wydanie decyzji środowiskowej dla 42-kilometrowego odcinka nowej linii kolejowej między Łętownią a Rzeszowem. To fragment przyszłej sieci Kolei Dużych Prędkości (KDP), który ma nie tylko skrócić czas podróży z Podkarpacia do Warszawy, ale też znacząco zmienić lokalny układ komunikacyjny. Dla mieszkańców oznacza to jednak również konieczność zmierzenia się z konsekwencjami wywłaszczeń nieruchomości.

Kolej Dużych Prędkości na Podkarpaciu: odcinek strategiczny dla regionu

Planowana linia kolejowa połączy Rzeszów z siecią KDP, włączając się do istniejącej magistrali E30 (linia nr 91 Rzeszów-Medyka) na terenie gminy Krasne. Przebieg wyznaczono po wschodniej stronie Sokołowa Małopolskiego i drogi ekspresowej S19. Wariant inwestorski W2 został oceniony jako najmniej uciążliwy pod względem środowiskowym i urbanistycznym.

Dzięki nowej infrastrukturze do sieci kolejowej włączone zostaną miejscowości dotąd pozbawione regularnych połączeń, takie jak Nienadówka czy Stobierna. Zyskają także mieszkańcy aglomeracji rzeszowskiej, w tym użytkownicy lotniska Rzeszów-Jasionka, do którego będzie możliwy wygodny dojazd z dwóch stron.

Skutki dla właścicieli nieruchomości: wywłaszczenia, czyli utrata majątku

Właściciele działek przeznaczonych pod torowisko, przystanki, wiadukty czy drogi dojazdowe będą musieli liczyć się z wywłaszczeniem. Ostateczny zakres nieruchomości objętych decyzją lokalizacyjną zostanie określony dopiero na dalszym etapie – po uzyskaniu decyzji środowiskowej i opracowaniu projektu budowlanego. Jednak już teraz można zapoznać się z przebiegiem wariantu inwestorskiego na stronie internetowej CPK.

Trzeba zaznaczyć, że na obecnie realizowanym (2025 r.) odcinku KDP Warszawa-Łódź spółka uruchomiła tzw. Kolejowy Program Dobrowolnych Nabyć (KPDN), w ramach którego właściciele mogą sprzedać swoje nieruchomości jeszcze przed formalnym wydaniem decyzji lokalizacyjnej. Program przewiduje podwyższone stawki względem wartości rynkowej, jednak odbywa się poza postępowaniem administracyjnym i nie daje możliwości odwołania się od proponowanej ceny.

W przypadku braku zgody na dobrowolną sprzedaż, stosowane będą przepisy specustawy kolejowej z 2003 r., przewidujące wywłaszczenie i wypłatę odszkodowania wraz z dodatkowymi świadczeniami, takimi jak bonus za wcześniejsze wydanie nieruchomości czy ryczałt kosztów przeprowadzki.

Więcej o procedurze wywłaszczeniowej po inwestycje kolejowe można przeczytać w artykule:

• Kolej Dużych Prędkości – wszystko co należy wiedzieć na temat wywłaszczeń związanych z budową KDP

KDP Łętownia-Rzeszów – znaczenie inwestycji w szerszej perspektywie

Odcinek Kolej Dużych Prędkości Łętownia-Rzeszów ma być jednym z kluczowych elementów układu kolejowego na Podkarpaciu. Jego realizacja pozwoli skrócić czas podróży do Warszawy i włączyć region do sieci Kolei Dużych Prędkości prowadzącej do Centralnego Portu Komunikacyjnego. Jednocześnie linia ma pełnić funkcję aglomeracyjną i regionalną – obsługiwać połączenia codzienne, nie tylko dalekobieżne.

Dla inwestora wniosek o decyzję środowiskową jest kolejnym etapem. Po nim nastąpi opracowanie dokumentacji technicznej i decyzji lokalizacyjnej, która przesądzi o przebiegu torów oraz zakresie wywłaszczeń. To wtedy właściciele nieruchomości uzyskają pełną wiedzę o tym, czy i w jakim stopniu ich działki zostaną objęte inwestycją.