Prawa wywłaszczonych – lokal zamienny

Czy przyznanie nieruchomości zamiennej jest równoznaczne z przyznaniem odszkodowania za wywłaszczenie?

Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość nie zawsze musi mieć formy pieniężnej. W jego ramach może być przyznana również nieruchomość zamienna. Następuje to tylko na wniosek strony, pod warunkiem że odpowiednia nieruchomość znajduje się w zasobie inwestora. Lokal zamienny jest składnikiem odszkodowania za wywłaszczenie, co bezpośrednio przekłada się na jego wysokość. W przypadku przyznania lokalu zamiennego wypłacie podlega różnica pomiędzy wartością przyznanego w decyzji odszkodowania a wartością rynkową lokalu zamiennego przyjętego przez wywłaszczonych. Różnica ta powinna zostać wypłacona w ciągu 14 dni od daty wykonania decyzji o wywłaszczeniu. Niestety, gdy nieruchomość zamienna ma wyższą wartość, niż nieruchomość wywłaszczona strona zobowiązana jest dokonać dopłaty.

Kto może przyznać lokal zamienny?

Źródło pochodzenia lokalu zamiennego jest zależne od tego, na czyją rzecz wywłaszczono dotychczasową nieruchomość. Jeśli przejął ją Skarb Państwa, to nieruchomość zamienna może być przyznana z jego zasobów. Ewentualnie lokal zamienny może pochodzić z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w porozumieniu z Prezesem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Natomiast w przypadku przejęcia wywłaszczonej nieruchomości przez jednostkę samorządu terytorialnego to lokal zamienny powinien pochodzić z jej zasobów.

Jakie warunki należy spełnić, aby móc przyznać lokal zamienny?

Do przyznania lokalu zamiennego konieczne jest spełnienie określonych warunków. Po pierwsze, organ go przyznający musi takim lokalem dysponować. Po drugie, stan samej nieruchomości powinien być zbliżony do stanu tej wywłaszczonej.

Co istotne, lokal zamienny może być przyznany tylko wtedy, kiedy godzą się na to sami wywłaszczeni. Ci zaś mają prawo odrzucić propozycję organu w tym zakresie (np. jeśli nieruchomość nie spełni ich oczekiwań). Propozycja przyznania nieruchomości zamiennej jest jednak wyłącznie dobrą wolą organu, a wywłaszczeni nie mogą się jej domagać.

Kiedy wywłaszczeni uzyskują prawa do nieruchomości zamiennej?

Przyznanie praw do nieruchomości zamiennej następuje w dniu ustatecznienia się decyzji wywłaszczeniowej. Sama decyzja jest zaś podstawą do dokonania w księdze wieczystej przyjętej nieruchomości właściwych wpisów dotyczących własności.